Tanım
Oldukça yaygın görülen, makat çıkışında meydana gelen yırtılmadır. Büyük oranda arka orta tarafta, %10-15 oranında da ön orta hatta oluşmaktadır.
Sebepler
Sert dışkı geçişi, uzun süreli ishal gibi çıkışı travmatize eden durumlardan kaynaklanmaktadır. Ağrı-makat kasılması-beslenme bozukluğu üçlüsünün kısır döngüsü ile oluşmaktadır.
Belirtiler
Tipik belirtileri dışkılama ile birlikte yırtılırcasına, bıçak keser gibi ağrı, kanama ve kaşıntıdır. (Genellikle tuvalet kağıdına bulaşan yada damla damla dışkılama tamamlandıktan sonra olan kanama)
Tanı
Fissür (Çatlak-yırtık), genellikle fizik muayenede görülmektedir. Akut fissür, makatın çıkışındaki yüzeyel yırtıklardır ve çoğunlukla ameliyatsız tedaviler ile iyileşebilir. Kronik fissür ise hastalığın uzun zamandır olduğu sürece denir. Yırtığın üzerinde ülser (yara), kas lifleri ve yırtığın yanında bulunan cilt katlantısı hastalığın uzun zamandır olduğuna işaret etmektedir. Kronik fissürlerin tedavisinde ameliyat gerekebilmektedir. Kronik fissürün yeri olağan dışı ise inflamatuar bağırsak hastalığı, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, verem ve lösemiye işaret edebilir.
Tedavi
Tedavide asıl amaç ağrı-makat kasılması-beslenme bozukluğu üçlüsünün kısır döngüsünü kırmaktır. Akut (Erken başlangıçlı) fissürün tedavisinde dışkı yumuşatıcılar, ılık su oturma banyoları, lokal anestezik etkili ve makat kasını gevşetici etkili kremler kullanılmaktadır. Süreç kronikleştiğinde ilaçlar ile başarı %50’den aza düşmektedir. Bu noktada basamaklı olarak yada hastanın durumuna göre botulinum toksin uygulaması ve makat kasına cerahi girişimler uygulanmaktadır.
